Chùa Thiên Mụ – Ngôi chùa cổ kính nổi tiếng xứ Huế

Có kiến trúc uy nghiêm cổ kính, phong cảnh thanh thoát nên thơ, sở hữu nhiều văn vật quý báu của Phật giáo, chùa Thiên Mụ nằm bên bờ sông Hương là danh lam thắng cảnh xếp vào hàng các di tích nghệ thuật độc đáo ở Huế.

Nguồn cội ngôi chùa Thiên Mụ

Năm 1601, chúa Tiên Nguyễn Hoàng cho trùng kiến chùa Thiên Mụ trên đồi Hà Khê, cạnh dòng sông Hương. Ngôi chùa được các chúa Nguyễn sau là vua Nguyễn xem là quốc tự, được chăm lo tu bổ, tôn tạo, bảo quản, xây dựng thêm nhiều công trình, làm cho diện mạo ngôi chùa càng tuyệt diệu.

Tồn tại hơn 420 năm, trải qua nhiều thăng trầm, chùa Thiên Mụ vẫn luôn là một trong những biểu tượng tiêu biểu nhất của vùng đất cố đô, là điểm đến hấp dẫn của khách trong và ngoài nước.

Từ khi Chúa Nguyễn Hoàng cho xây chùa từ năm 1601 đến khi Bảo Đại thoái vị năm 1945, triều Nguyễn đã gắn bó với chùa Thiên Mụ đến 344 năm. Từ quan niệm kiến trúc đến tư tưởng triết lý, từ bố cục tổng thể, đến chi tiết, tháp cổng, lầu chuông trống, kiến trúc điện thờ, các nét chạm trổ hoa văn, tượng thờ, cây cảnh… tất cả đều hiện diện bóng dáng của triều đình.

Đặc biệt hơn cả, chúa Nguyễn Phúc Chu đã in dấu ấn rất sâu đậm vào tổng thể kiến trúc của chùa. Năm 1710, chúa cho đúc đại hồng chung lớn nhất xứ Đàng Trong rất sắc sảo, thể hiện sự hòa hợp của tư tưởng tam giáo. Chuông được công nhận là bảo vật quốc gia năm 2013.

Năm 1665, chúa Nguyễn Phúc Tần có tiến hành trùng tu chùa nhưng quy mô ra sao thì sử liệu không nói rõ. Chỉ có sau lần đại trùng tu năm 1714 dưới thời chúa Nguyễn Phúc Chu thì quy mô, diện mạo chùa mới được mô tả khá đầy đủ..

Sau lần đại trùng tu, chùa có đến hàng chục công trình: điện Thiên Vương, điện Đại Hùng, điện Ngọc Hoàng, nhà Thuyết Pháp, lầu Tàng Kinh. Bên cạnh là lầu chuông, lầu trống, điện Thập Vương, nhà Tri Vị, nhà Vân Thủy, rồi phòng tăng, nhà thiền…

Phía sau chùa lại có vườn Tỳ gia, trong đó có nhà phương trượng đến mấy chục sở. Qua đó cho thấy chúa Nguyễn Phúc Chu đã có những đóng góp to lớn, thể hiện lòng mộ đạo sâu sắc của mình.

Khám phá chùa Thiên Mụ

Chùa Thiên Mụ được bao bọc bởi khuôn thành đá và gạch có hình con rùa. Bước vào chùa, du khách sẽ bắt gặp tháp Phước Duyên, đầu tiên, biểu tượng của chùa. Tháp 7 tầng xây bằng gạch, cao 21m. Sau đó sẽ đến điện Đại Hùng, chính điện. Bên ngoài khuôn viên chùa có nhiều hoa, cây cối được chăm sóc kĩ lưỡng.

Vòng ra phía sau vườn, du khách sẽ đi ngang qua nơi trưng bày chiếc ô tô của hòa thượng Thích Quảng Đức để lại trước khi tự thiêu. Phía cuối chùa là khu mộ tháp của cố hòa thượng trụ trì chùa, Thích Đôn Hậu. Khu rừng thông bên mộ khiến cảnh chùa thêm tịch mịch.

Chùa Thiên Mụ còn nổi tiếng với tin đồn những cặp đôi yêu nhau khi cùng đến chùa sẽ có nguy cơ chia tay mà người dân Huế và du khách vẫn truyền tai nhau. Song có thật hay không lời đồn, điều này vẫn chưa được kiểm chứng rõ ràng, có lẽ chỉ là huyền thoại như những câu chuyện huyễn hoặc khác trong dân gian.

Vào khoảng tháng 1, 2 đầu năm, thời tiết xuân dễ chịu là thời điểm thích hợp nhất để đến tham quan chùa. Vào tháng 5, 6 mùa hè, hoa phượng nở đỏ rực cũng là lúc tham quan hấp dẫn. Để có chuyến du lịch Huế hoàn hảo, bạn có thể kết hợp đến chùa Thiên Mụ với Đại Nội, lăng Minh Mạng, điện Hòn Chén, chùa Huyền Không Sơn Thượng.

Chùa mở cửa cho khách tham quan từ sáng sớm đến 6h chiều, đến chùa nên mặc trang phục kín đáo nhã nhặn, hạn chế to tiếng. Sau khi tham quan toàn bộ chùa, du khách có thể thưởng thức tào phớ Huế của những người bán hàng rong ở cổng chùa. Nếu đến chùa vào buổi chiều, đừng quên nán lại ngắm hoàng hôn ảo mộng ở sông Hương.

Từ Đại Nội, chợ Đông Ba, cầu Tràng Tiền… bạn dễ dàng di chuyển bằng xe đạp, xe máy hoặc bắt taxi để đến chùa. Lãng mạn hơn, bạn có thể chọn đi thuyền rồng từ bến đò Tòa Khâm hoặc đi xích lô từ bất kỳ địa điểm nào.